Już od tygodnia trwa III etap projektu PODAJ DALEJ 2014, czyli wymiana technik pomiędzy grupami uczestników. W weekend 4-5 października spotkaliśmy się w CPK Praga Południe w gronie blisko 50 osób, by podzielić się doświadczeniami i umiejętnościami zdobytymi w poprzednich etapach projektu.
Spotkaniom towarzyszyły niesamowita energia i entuzjazm uczestników. W sobotę inauguracyjne zajęcia poprowadzili dorośli instruktorzy z organizacji tworzących projekt, natomiast już w niedzielę prowadzenie przejęła młodzież z grupy Stowarzyszenia Sztuka Nowa oraz Stowarzyszenia Praktyków Kultury. Młodzi instruktorzy poradzili sobie znakomicie, nie tylko umiejętnie skupiając uwagę kolegów z innych grup, ale też wywołując w nich radość i dając powody do satysfakcjonującego zmęczenia. Choć niektórzy z uczestników spotkali się po raz pierwszy, mogło się wydawać, że współpracują od dawna, tak przyjazna i pełna porozumienia atmosfera panowała w trakcie zajęć. Każdy miał okazję dużo dowiedzieć się o sobie samym (co bywało bardzo zaskakujące!), nauczyć się podstaw kaukaskiego tańca, sprawdzić się w roli wojownika albo wędrowca przemierzającego mosty stworzone z ludzkich rąk :).
W sobotę odwiedziły nas redaktorki magazynu “Zupełnie Inny Świat”, naszego patrona medialnego. Zachwycone pozytywną energią uczestników, chętnie opowiedziały o idei magazynu, stworzonego właśnie dla takich “zupełnie innych”, pełnych nietypowych pasji młodych ludzi. Wszyscy uczestnicy dostali numer teatralny magazynu, a chętni mogli nabyć także najnowszy numer gruziński i przeczytać w nim tekst o wyprawie Sztuki Nowej do Gruzji.
Zanim rozpoczął się bieżący etap projektu PODAJ DALEJ 2014, wszystkie biorące w nim udział grupy zaprezentowały przygotowywane wiosną i we wrześniu warsztatowe spektakle inspirowane “Świętem wiosny” Igora Strawińskiego.
Pokazy otworzyła grupa Stowarzyszenia Sztuka Nowa, w CPK Praga Południe dając popis niespożytej energii i ogromnego potencjału ruchowego. Pokaz bazował na improwizacjach młodych aktorów i strukturach ruchowych stworzonych na ich bazie, wykorzystywał także elementy choreograficzne inspirowane słynnymi tanecznymi interpretacjami “Święta wiosny”. Zaskoczeniem dla widzów były fragmenty choreografii w stylu afrykańskim, tańczone do muzyki z gatunku iPOP, silnie kontrastujące z klasycznym brzmieniem utworu Strawińskiego, ale niewątpliwie utrzymane w duchu “Święta wiosny” – utworu, który od początku szokował i oburzał. Wyznaczona białymi liniami kwadratowa przestrzeń, obszar rytualny, którego granice aktorzy mogli przekroczyć dopiero po zdjęciu butów, zdawała się emanować niesamowitą witalną energią – młodzieńczą, delikatną, ale też pełną namiętności i gwałtowności. Kategoria ofiary stała się tu pretekstem do zastanowienia się, w jaki sposób każdy jako indywidualność zderza się ze zbiorowością i jakie niesie to konsekwencje.
Niemniej niepokojąca atmosfera towarzyszyła interpretacji “Święta wiosny” w wykonaniu grupy Maska z Sochaczewa. Rytualność była tu zbudowana nie tylko w oparciu o rytmiczne i zsynchronizowane sekwencje ruchowe, ale przede wszystkim potęgowały ją skandowane chóralnie teksty o budzącej się wiośnie. Mogliśmy usłyszeć frazy z utworów Brunona Schulza czy Henry’ego Thoreau, a obok nich rozbrzmiewały poruszające wiersze napisane przez młodych aktorów. Spektakl grupy Maska opowiadał o mrocznym obliczu budzącej się wiosny, o czasie niepewności i buntu, a także poruszał kwestie ekologii. Patrząc na stosy mieniących się w czerwonym świetle plastikowych butelek i szeleszczące między nogami aktorów kartki papieru, mogliśmy zadać sobie pytanie, czym dla współczesnego człowieka jest jego związek z naturą i czy zdajemy sobie sprawę z jego wartości. Ważnym elementem pokazu była też komponowana na żywo muzyka elektroniczna stanowiąca wariację na temat utworu Strawińskiego. Współczesne brzmienie z rozpoznawalnymi dźwiękami “Święta wiosny” skutecznie podbudowywało psychodeliczny klimat spektaklu.
Następnego dnia w Teatrze Lalka w Pałacu Kultury i Nauki mogliśmy zobaczyć pokaz pracy grupy Otwarta Scena, prowadzonej przez pedagogów z Towarzystwa “Nasz Dom”. Tym razem warsztatowy spektakl opierał się o sekwencję kilku dialogowych scen sytuacyjnych, w które – jak dowiedzieliśmy się na spotkaniu dyskusyjnym po pokazie – aktorzy wchodzili “na gorąco”, improwizując w oparciu o pomysły podrzucane przez partnerów. W pokazie nie brakowało jednak także abstrakcyjnego ruchu ułożonego w choreograficzne struktury, co wydaje się cechą charakterystyczną wszystkich pokazów PODAJ DALEJ. Działania fizyczne dominują nie tylko podczas prezentacji scenicznych, ale stanowią też oś treningów. Grupa Otwarta Scena, najbardziej “dramatyczna” spośród wszystkich grup uczestniczących w projekcie, wprowadziła “Święto wiosny” w kontekst codziennego życia, w miejsca takie jak szkolne boisko czy podwórko. Z działań młodych aktorów emanowała ujmująca delikatność, co tworzyło interesujący kontrast z bardzo energetycznymi pokazami dwóch poprzednich grup.
Dwa dni później znowu spotkaliśmy się pod Pałacem Kultury, ale tym razem już nie wchodziliśmy do środka. Młodzieżowa grupa Stowarzyszenia Pedagogów Teatru, specjalizująca się w działaniach performatywnych w przestrzeni miejskiej, ożywiła obszar przed głównym wejściem do Pałacu, angażując widzów w zaskakujące zbiorowe działania. Performerzy pojedynczo wyłaniali się z zaułków wokół budynku, by w końcu spotkać się w centrum w zbiorowej energetycznej improwizacji ruchowej. Kolejne akcje miały już charakter bardzo wspólnotowy i wciągający wszystkich zebranych. Przejście przez długi stół rozstawiony przed Pałacem, porwanie widzów do wspólnego biegu w kółko oraz nawiązanie żywej dyskusji z odbiorcami – akcje te sprawiły, że pokaz Pedagogów Teatru wyróżnił się jako społeczny performans. Skierowane do publiczności pytania o to, jakie jest ich wymarzone święto, a także co znaczy kategoria “swój” zbudowały też ciekawą sytuację teatralną – dyskusja między performerami a bezpośrednimi odbiorcami ich działań stała się swoistym spektaklem dla zebranych tuż obok klientów Baru Studio. Oprócz uznania dla świetnego wykorzystania potencjału miejskiej przestrzeni, performans Pedagogów pozostawił w głowach widzów palące pytanie – skoro pytamy o kategorię “swój”, jak definiujemy kategorię “obcy”?
Pokazem zamykającym II etap PODAJ DALEJ 2014 był warsztatowy spektakl grupy Stowarzyszenia Praktyków Kultury. W niewielkiej przestrzeni Sceny Lubelskiej byliśmy świadkami bardzo mocnego osobistego przekazu młodych aktorów, którzy zaskoczyli dojrzałością i koncentracją w działaniu. Ruchowe etiudy powstały w oparciu o indywidualne doświadczenia młodych imigrantów, dla których wojna i sytuacja wykluczenia to sprawy, z którymi zmagają się na co dzień. Praktycy Kultury silnie wykorzystali funkcjonującą w “Święcie wiosny” kategorię ofiary, zestawiając dwoje bohaterów – małą dziewczynkę, bezskutecznie próbującą otworzyć drzwi do innego świata oraz chłopaka, którego dynamiczny taniec staje się coraz bardziej agresywny i w końcu przeradza się w nieuniknioną walkę. Żadne z nich jednak nie przegrywa – chłopak otwiera drzwi dziewczynce, pojawia się nadzieja na wyjście z sytuacji. Poruszający pokaz Praktyków Kultury został skutecznie wpisany w aktualną sytuację na świecie. Emitowane w tle filmy o czeczeńskim konflikcie i dotyczące tej wojny wypowiedzi Putina stanowiły żywe i wyraziste nawiązanie do bieżących wydarzeń na Ukrainie i demaskowały przerażającą powtarzalność wydarzeń.
Dotychczasowe ekscytujące i jakże barwne wydarzenia w ramach PODAJ DALEJ 2014 to dopiero przygotowanie do prawdziwego zwieńczenia projektu – wielkiego, pięćdziesięcioosobowego spektaklu, którego premiera odbędzie się 8 listopada o 19.00 na scenie Centrum Promocji Kultury Praga Południe. Dla tych, którzy nie dotrą na premierę – kolejne pokazy 9 listopada w CPK i 10 listopada w Teatrze Lalka.
A już teraz przed nami kolejny weekend wymiany technik i kolejny zastrzyk pozytywnej energii! 🙂